Những tiềm năng trong lĩnh vực chuyển dịch năng lượng ở Việt Nam

Hội thảo đã thu hút hơn 200 đại biểu trực tiếp và 300 đại biểu tham gia trực tuyến tới từ các cơ quan hữu quan như Quốc Hội, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Bộ Công Thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam, Viện nghiên cứu Việc làm Đức, Viện Tương lai Bền vững – Đại học Công nghệ Sydney và các đại diện khu vực tư nhân.

Hội thảo bàn về xu hướng chuy???n dịch năng l??ợng đang là tất yếu trong sự phát triển năng l??ợng bền vững, đem lại những hiệu quả về kinh tế, xã hội, môi trường, đảm bảo an ninh năng l??ợng. Các chuyên gia cũng đánh giá những tiềm năng mà chuy???n dịch năng l??ợng đem lại cho nền kinh tế Việt Nam, cùng phát huy thị trường lao động, đào tạo nhân lực, cũng như đảm bảo các khía cạnh xã hội, văn hóa, môi trường, kinh tế và bản sắc để chuy???n dịch năng l??ợng một cách công bằng và toàn diện.

Phát biểu khai mạc hội thảo, TS. Guido Hildner, Đại sứ CHLB Đức tại Việt Nam đã chúc Chính phủ Việt Nam thực hiện được mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050 và cam kết toàn diện trong Quan hệ Đối tác Chuyển đổi Năng l??ợng Công bằng (JETP) đã được Việt Nam và Nhóm G7 mở rộng ký kết vào tháng 12 năm ngoái.

Trong tương lai, Việt Nam và Đức sẽ hướng tới chuy???n dịch năng l??ợng một cách công bằng và toàn diện, thay thế nguồn năng l??ợng hóa thạch thành năng l??ợng vô hạn.

“Trong năm 2021, 37% các nguồn đầu tư vào lĩnh vực năng l??ợng trên toàn cầu đều đầu tư vào lĩnh vực năng l??ợng tái tạo”, ông Hildner cho biết.

Ông khẳng định, Đức là đối tác lâu dài và đáng tin cậy của Việt Nam. Dự án chung đầu tiên giữa hai quốc gia trong lĩnh vực năng l??ợng tái tạo được triển khai vào năm 2009. Kể từ đó, sự hợp tác giữa hai nước không ngừng phát triển. Cho đến nay, tổng giá trị danh mục các dự án đang triển khai và đã lên kế hoạch đã lên tới hơn 1 tỷ euro. Ở Đức, trong giai đoạn từ năm 2012 tới năm 2020, số l??ợng nhân viên làm việc trong các ngành nghề có kỹ năng xanh đã tăng 56,7% lên 5 triệu người.

"Điều này cho thấy quá trình chuy???n dịch năng l??ợng là một quá trình phức tạp với đòi hỏi khắt khe, nhưng cũng là những cơ hội to lớn mang lại lợi ích cho người dân và nền kinh tế”, Đại sứ CHLB Đức tại Việt Nam nói.

Trong buổi hội thảo, các chuyên gia quốc tế đã chia sẻ những câu chuy???n về chuy???n dịch năng l??ợng trên thế giới, nêu bật các cơ chế dẫn đến thành công, đồng thời làm rõ tầm quan trọng của việc xây dựng và bồi đắp lực l??ợng lao động và xây dựng cơ chế, chính sách có tầm nhìn dài hạn để thúc đẩy sự phát triển các loại hình việc làm mới và việc làm gián tiếp liên quan đến chuy???n dịch năng l??ợng.

Theo như TS. Darjusch Tafreschi, Đức có thể tiếp tục hỗ trợ chuy???n dịch năng l??ợng ở Việt Nam bằng việc tận dụng kinh nghiệm của Đức trong quá trình chuy???n dịch từ than sang năng l??ợng tái tạo, cung cấp các chuyên môn kỹ thuật, hỗ trợ phát triển năng lực nhân sự cho giáo viên và giảng viên, cùng hợp tác với khu vực tư nhân để xây dựng các chương trình phát triển kỹ năng.

TS. Markus Janser cho biết, Đức sẽ hỗ trợ Việt Nam trong việc đào tạo kỹ năng xanh cho tất cả người lao động, xem xét các chương trình bảo hiểm tiền lương để giúp người lao động chuy???n sang các ngành công nghiệp xanh hơn. Ngoài ra, cũng sẽ hỗ trợ các công ty tham gia vào quá trình chuy???n đổi xanh và dạy kiến thức về hệ thống sinh thái tại các nhà trường.

Bà Jay Rutovitz, Giám đốc Nghiên Cứu, Viện Tương Lai Bền Vững, nhận định vấn đề việc làm có vai trò quan trọng đối với quá trình Chuyển dịch năng l??ợng công bằng ở Việt Nam. Việt Nam cần đảm bảo lực l??ợng lao động có tay nghề, kỹ năng để chuy???n dịch năng l??ợng thành công, có chính sách bảo vệ những cộng đồng sẽ gặp phải tình trạng mất việc làm và đảm bảo tính công bằng của quá trình chuy???n dịch. Ngành công nghiệp, ngành đào tạo, ngành giáo dục và các cơ quan Chính phủ cần hợp tác với nhau để cùng phát triển lực l??ợng lao động có trình độ tay nghề và kỹ năng, từ đó đạt được những lợi ích to lớn trên quy mô quốc gia và khu vực.

Đồng thời, các đại biểu cũng có buổi thảo luận nhóm chuyên sâu ở 5 lĩnh vực: Điện gió, Điện mặt trời, Vai trò của phụ nữ trong ngành năng l??ợng, Hiệu quả năng l??ợng và Giao thông xanh. Các đại biểu đến từ khu vực công và tư cùng thảo luận, phân tích và đề xuất các giải pháp đột phá cho quá trình chuy???n dịch năng l??ợng công bằng ở Việt Nam.

Hiện tại, Việt Nam được đánh giá là quốc gia dẫn đầu khu vực về năng l??ợng tái tạo. Ngoài nhiên liệu sinh học, Việt Nam đứng đầu về số l??ợng việc làm trong lĩnh vực năng l??ợng tái tạo và là một trong 10 quốc gia hàng đầu về việc làm trong lĩnh vực thủy điện, điện gi?? và điện mặt trời.

Ông Tạ Đình Thi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội khẳng định: "Việt Nam cùng với cộng đồng quốc tế cam kết phấn đấu đạt mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050 và theo đuổi quá trình chuy???n đổi năng l??ợng công bằng. Chúng tôi nhận thức được tầm quan trọng của việc phát triển các kỹ năng cần thiết và sẵn sàng học hỏi từ các điển hình tốt trên thế giới; đồng thời, đánh giá cao mối quan hệ Hợp tác Việt - Đức và tin tưởng mối quan hệ này sẽ đóng góp tích cực vào quá trình chuy???n đổi năng l??ợng công bằng và tương lai xanh, phát triển bền vững cho Việt Nam".

Ngoài ra, vấn đề bình đẳng giới và nâng cao vai trò của phụ nữ trong quá trình chuy???n dịch năng l??ợng, khai thác tiềm năng lao động nữ cũng được nhấn mạnh trong phiên thảo luận. TS Vũ Thị Thanh, Viện Nghiên cứu Con người, Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam cho biết, Việt Nam còn nhiều định kiến về giới, cơ hội đào tạo nữ thấp, cùng những khó khăn, hạn chế trong vấn đề kết nối. Từ đó, đất nước cần có những chính sách hỗ trợ các lao động nữ, cải thiện về chế độ lương thưởng và các chính sách an sinh xã hội, đồng thời đảm bảo các an toàn về lĩnh vực tái tạo cho nữ giới.

Hội thảo kỳ vọng tạo ra một diễn đàn để đưa chủ đề Chuyển dịch năng l??ợng gắn liền với Chuyển dịch việc làm đến gần với công chúng, đồng thời có những quyết sách đúng đắn và phù hợp để chuy???n dịch năng l??ợng một cách công bằng và bền vững.